سیستم عصبی قلب شامل دو بخش اصلی است: سیستم عصبی اتونوم و سیستم عصبی مرکزی. هر دو بخش به طرق مختلف در کنترل فعالیت قلب نقش دارند.
این سیستم عصبی مسئول کنترل فعالیت قلب به صورت غیرارادی است. دو قسمت اصلی این سیستم عصبی عبارتند از:
سیستم عصبی اتونوم سمپاتیک: این قسمت از سیستم عصبی اتونوم مسئول افزایش ضربان قلب، افزایش قدرت انقباض قلب و افزایش انقباض عضلات عروق خونی است. عملکرد این قسمت در واکنش به استرس و فعالیت بدنی بیشتر است.
سیستم عصبی اتونوم پاراسمپاتیک: این قسمت از سیستم عصبی اتونوم مسئول کاهش ضربان قلب، کاهش قدرت انقباض قلب و افزایش انقباض عضلات عروق خونی است. عملکرد این قسمت در واکنش به استراحت و آرامش بیشتر است.
این سیستم عصبی شامل مغز و نخاع است و نقش مهمی در کنترل فعالیت قلب دارد. مرکز کنترل قلب در قسمتی از مغز به نام هسته قلبی قرار دارد. این مرکز کنترل به وسیله ارسال سیگنالهای عصبی به سیستم عصبی اتونوم، فعالیت قلب را تنظیم میکند.
همچنین، سیستم عصبی قلب با دریافت اطلاعات از سنسورهای مختلفی مانند باروسنسورها (سنسورهای فشار خون) و کمپلکس الکتروفیزیولوژی قلبی (ECG)، اطلاعاتی در مورد وضعیت قلب را دریافت کرده و بر اساس آن تنظیمات لازم را انجام میدهد.
به طور کلی، سیستم عصبی قلب به صورت هماهنگ با سایر سیستمهای بدن، شامل سیستم عصبی اتونوم و سیستم عصبی مرکزی، برای کنترل فعالیت قلب و حفظ تعادل در عملکرد قلب نقش دارد.
قلب انسان به عنوان عضو اصلی سیستم قلبی عروقی، وظیفه پمپاژ و چرخش خون در سراسر بدن را بر عهده دارد. عملکرد قلب به صورت طبیعی و پیوسته از طریق چرخشی از ناحیه بطن چپ به ناحیه بطن راست و با ترتیب معین اتفاق میافتد. در زیر، فرایند عملکرد قلب انسان به طور ساده توضیح داده شده است:
خون از دو راه وارد قلب می شود. خون کثیف (با کمبود اکسیژن و بار اکسیژن را از اندامها حمل میکند) از طریق وریدهای بزرگ به ناحیه بطن راست وارد شده و خون تمیز (با غنی شدن اکسیژن و بار اکسیژن را به اندامها تحویل میدهد) از طریق وریدهای کوچک و وریدهای ریهای به ناحیه بطن چپ وارد میشود.
وقتی خون در ناحیه بطن راست جمع میشود، بطن راست قرص میشود و خون به ریهها از طریق شرایین ریهای پمپ میشود. در عین حال، بطن چپ گسترش مییابد و خون به سر و اندامها از طریق شرایین بزرگ پمپ میشود.
بعد از انقباض، بطن راست و بطن چپ استراحت میکنند و خون از دوباره جمع شدن به سمت آنها بازمیگردد. این فرآیند به عنوان عقبکشی بطن شناخته میشود.
این فرآیند انقباض و عقبکشی بطنها و جریان خون در سراسر بدن به صورت پیوسته تکرار میشود، تا خون به اندامها برسد و بار اکسیژن و مواد غذایی را تحویل دهد و خون کثیف را برگرداند تا مجدداً اکسیژن گیرد.
این فرآیند عملکرد قلب به طور ساده توصیف شده است. در واقع، قلب با کمک سیستم عصبی قلب و عوامل دیگری مانند هورمونها و فشار خون، به صورت پیچیدهتری کنترل میشود تا عملکرد بهینه را انجام دهد و بدن را تامین کند.
تعداد تپش یا ضربان قلب سالم برای بزرگسالان معمولاً در محدوده 60 تا 100 ضربه در دقیقه قرار دارد. اما باید توجه داشت که تعداد تپش قلب ممکن است بسته به شرایط فیزیکی و روانی فرد متغیر باشد. برای مثال، در هنگام ورزش یا استراحت، تعداد تپش قلب ممکن است متفاوت باشد.
همچنین، تعداد تپش قلب ممکن است بین افراد مختلف متفاوت باشد. برخی افراد ممکن است داشتن تعداد تپش قلب کمتر یا بیشتر از محدوده معمولی را داشته باشند، که ممکن است به عوامل مثل وراثت، سن، سطح فعالیت فیزیکی و سلامت عمومی آنها بستگی داشته باشد.
در هر صورت، اگر شما نگرانی درباره تعداد تپش قلب خود دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا ارزیابی دقیقی از وضعیت قلبی شما داشته باشید.
قلب انسان درون قفسه سینه قرار دارد و در ناحیه سطحی کمربندی قفسه سینه قرار میگیرد. نمایانگر قلب به سمت چپ و کمی به سمت راست از میان سینه است. قلب به صورت میانی و بین ریهها قرار دارد و تحت تأثیر استخوانهای پروستاتیک قفسه سینه و عضلات میانسینه قرار دارد.
قلب انسان از بالا به پایین و از راست به چپ تقسیم میشود. بطن راست قلب در بالای قلب و در سمت راست قرار دارد و بطن چپ قلب در پایین قلب و در سمت چپ قرار دارد. بین دو بطن قلب، سپتوم قلب وجود دارد که آن را به دو نیمکره تقسیم میکند.
همچنین، مجموعهای از عروق خونی و عصبی به قلب متصل است که از طریق آنها خون به قلب رسیده و از آن خارج میشود. این عروق شامل شرایین کرونری (که خون به عضله قلب میرسانند) و وریدهای قلبی (که خون را از قلب به بالا برده و به آن خون برمیگردانند) است.
به طور کلی، قلب انسان درون قفسه سینه قرار دارد و وظیفه پمپاژ خون را برعهده دارد.
1.آناتومی و فیزیولوژی دستگاه قلبی